Ο ΔΑΣΚΑΛΟΣ ΟΝΛΑΪΝ !

 

Μια σειρά διαδραστικών ασκήσεων για τους μικρούς μαθητές που θέλουν να αναδείξουν τις μουσικές τους ικανότητες. Γράφτηκε από τον Σταύρο Κατηρτζόγλου.

03

Για να γίνει δεκτός ένας μαθητής σε μουσικό σχολείο δεν είναι ανάγκη να γνωρίζει μουσική ή να παίζει ένα μουσικό όργανο. Είναι απαραίτητο όμως, να διαθέτει βασικές μουσικές ικανότητες. Παρακάτω θα δώσουμε μια ιδέα για το πώς αυτές μπορούν να αναγνωριστούν. 

ΠΡΟΣΟΧΗ!

  • Η σειρά ασκήσεων που ακολουθεί δεν αποτελεί οδηγό για τις εισαγωγικές εξετάσεις δεδομένου ότι το είδος των ασκήσεων μπορεί να αλλάξει απο χρονιά σε χρονιά.
  • Αυτή η  σειρά ασκήσεων βοηθά τους μικρούς μαθητές αλλά δεν υποκαθιστά τις εισαγωγικές εξετάσεις ούτε αποτελεί προετοιμασία γι αυτές.
  • Αυτή η σειρά ασκήσεων έχει σαν κύριο στόχο αφενός να μειώσει τη νευρικότητα (άγχος) του μαθητή όταν υποβάλεται σε τεστ και αφ' ετέρου να γνωρίσει ο μαθητής το μουσικό που κρύβει μέσα του!
  • Αυτή η  σειρά ασκήσεων αποτελεί μια εκπαιδευτική πρόταση της διαχείρισης του ιστότοπου, που φέρει την ευθύνη της συγγραφής της.

Ας συστηθούμε λοιπόν...   

Γειά σου, με λένε Ονλάϊν και είμαι ο δάσκαλος σου!

Έχω γράψει μια σειρά ασκήσεων που ελπίζω να σε βοηθήσουν . Είμαι σίγουρος ότι θα τα καταφέρεις αφού έχεις εμένα για δάσκαλο!

 

Ας σοβαρευτούμε όμως, όσο πιο πολύ μελετήσεις, τόσο πιο εύκολα θα σου φανούν τα τεστ, μην απογοητευτείς λοιπόν αν σε κάποιο από αυτά δεν τα καταφέρνεις και τόσο καλά, θέλει επιμονή! Γι αυτό μερικοί δάσκαλοι λένε ότι η μουσική είναι η τέχνη της πειθαρχίας! Όχι της πειθαρχίας που σου επιβάλουν οι άλλοι, αλλά της πειθαρχίας που εσύ ο ίδιος βάζεις στον εαυτό σου για να πετύχεις τους στόχους σου! Εμπρός λοιπόν!

Επειδή οι ασκήσεις είναι αρκετές, έφτιαξα ένα μενού στα δεξιά. Μπορούμε να βρούμε την άσκηση που θέλουμε επιλέγοντας μία απ' αυτό το μενού. Για παράδειγμα αν πατήσω το Β1 τότε θα πάω στην 1η ερώτηση της Β ενότητας (Ακουστική ικανότητα), αν πάλι θέλω να δω τη λύση μιας άσκησης τότε θα πατήσω "επόμενο" ή "λύση του Β1"

Ας δούμε λοιπόν μαζί μια προς μια τις· μουσικές ερωτήσεις. Πάμε ; Πάτησε μία στο μενού ή "επόμενο" !

 


Α.  Ο ρυθμός είναι γύρω μας

 Α1.  Μιμήσου τα παλαμάκια μου !

Γειά σου και πάλι,

Να μερικές χρήσιμες συμβουλές γι αυτή την άσκηση:

clap

- Παίξε τα παλαμάκια μετά χέρια σου λίγο διασταυρωμένα όπως στην εικόνα, ώστε τα δάκτυλα του δεξιού χεριού να χτυπάνε πάνω στην παλάμη του αριστερού. Ο ήχος που παράγουν έτσι, είναι πιό γεμάτος και δεν χρειάζεται να χτυπήσεις δυνατά για να ακουστείς.

Μη βιαστείςάκουσε το ρυθμό , παίξτον πάλι μια φορά με το μυαλό σου και τέλος χτύπα τον με τα παλαμάκια.

- Κάνε εξάσκηση στα γρήγορα παλαμάκια έτσι ώστε να μη μπερδεύεσαι όταν χρειαστεί να τα παίξεις, παρόλο που ξέρω ότι καταλαβαίνεις το ρυθμό τους.

Πατώντας το play θα ακούσεις 10 ρυθμικά μικρά σχήματα όπου το καθένα επαναλαμβάνεται 2 φορές.

Μόλις ακουστεί ένα ρυθμικό σχήμα 2 φορές πάτα το pause  για να διακόψεις την αναπαραγωγή, έτσι ώστε να κτυπήσεις τα παλαμάκια.

Τέλος ξαναπάτα το play κλπ ως το τέλος της άσκησης. Καλή επιτυχία!

 Α2.  Συνόδεψε ένα τραγούδι με παλαμάκια!

Σ΄αυτή την άσκηση το πιο συνηθισμένο λάθος είναι όταν χτυπάμε παλαμάκια ακολουθώντας τις συλλαβές των στίχων και όχι τον ρυθμό του τραγουδιού όπως είναι το σωστό.

Τα παλαμάκια μας πρέπει να είναι σταθερά σε όλη τη διάρκεια του τραγουδιού.

Υπάρχουν πολλοί τρόποι για να συνοδευτεί ρυθμικά ένα τραγούδι με παλαμάκια, άλλοι είναι πολύ απλοί κι άλλοι πιο σύνθετοι. Ας ξεκινήσουμε με έναν απλό.

Θα πάρω για παράδειγμα τη γνωστή  "Συννεφούλα" του Δ. Σαββόπουλου. Είναι πολύ σημαντικό να νοιώσουμε τον παλμό του κομματιού, δηλαδή να νοιώσουμε σε ποια σημεία υπάρχει δυνατότερος τονισμός. Αυτά είναι  τα σημεία που ταιριάζουν τα "βασικά" παλαμάκια.

Ένας πολύ πρακτικός τρόπος για να τα βρεις είναι να χορέψεις το τραγούδι (άμα σ' αρέσει ο χορός βέβαια). Εκεί που τα πόδια σου πατάνε πιο δυνατάεκεί ταιριάζουν τα "βασικά" παλαμάκια. Τι λες; Το έχεις;

Παράδειγμα:

(αν δεν βλέπεις καλά τον player, πάτα ctrl και + ή ctrl και - , για να εμφανιστεί στο σωστό μέγεθος) 

εί - χα, εί -χα μια 'γά - πη αχ! καρ-δού-λα  μου.

Βλέπουμε ότι οι έντονες συλλαβές τονίζονται περισσότερο και μας δίνουν τον παλμό του τραγουδιού. Εκεί μπορώ να βάλω παλαμάκια. Δηλαδή:

synefoula

Όπως σωστά παρατήρησες, το "1" και το "2" συμβολίζουν το μέτρο που σε αυτό το τραγούδι αποτελείται απο δύο μέρη μόνο. Ετσι εμείς χτυπάμε μόνο στο "1". Νά πως θα ακουστεί τώρα η Συννεφούλα μας!

Στο "1" χτυπάμε παλαμάκι και στο "2"  ανοίγουμε τα χέρια μας. Προσπάθησε κι εσύ.

Μιά άλλη παραλλαγή θα μπορούσε να είναι η εξής:  Να χτυπάμε και στο 1 και στο 2. Δοκίμασε και αυτή την παραλλαγή. Θέλω όμως να δοκιμάσουμε και κάτι πιο περίπλοκο:

Στην προηγούμενη συλλαβή από κάθε δεύτερο "1" θα προσθέσεις ένα μικρό παλαμάκι. Τότε το προηγούμενο σχήμα μας θα γίνει έτσι:

synefoula2

Και η Συννεφούλα μας θα γίνει έτσι:

Αφού πρώτα παίξεις παλαμάκια αρκετές φορές πάνω σε αυτές τις παραλλαγές, προσπάθησε να επινοήσεις μια δική σου. Θα σε βοηθήσω δίνοντας τη μουσική της Συννεφούλας χωρίς τραγούδι, έτσι ώστε να πειραματιστείς με την ησυχία σου. Καλή δουλειά!

 "συννεφούλα" παίξε με 

 


 Δυστυχώς δεν έχω κάποια συγκεκριμένη λύση γι αυτή την άσκηση.

Αυτό που σου συνιστώ είναι να εξασκηθείς σε αυτά που μάθαμε και να τα εφαρμόσεις σε άλλα τραγούδια και φυσικά σε αυτό που έχεις διαλέξει για να μας παρουσιάσεις! 


 Β. Με δύο αυτιά και ένα μυαλό μόνο.

online

 


Β1. Πάνω ή κάτω;

Σήκωσε το χέρι σου αν η επόμενη νότα είναι οξύτερη (υψηλότερη), κατέβασε το αν είναι βαρύτερη (χαμηλότερη) κράτα το χέρι στο ίδιο ύψος αν είναι ίδια.

Εδώ θέλει λίγη προσοχή. Ακολούθησε τα παρακάτω βήματα :

  • Ακου την πρώτη νότα
  • Ακου τη δεύτερη
  • Μη βιαστείς, περίμενε δύο τρία δευτερόλεπτα
  • Σήκωσε λίγο το χέρι σου αν είναι ψηλότερη η 2η νότα, χαμήλωσε το αν είναι χαμηλότερη ή κίνησε το οριζόντια αν είναι ίδια με την 1η.
  • Ακου την 3η νότα
  • Μη βιαστείς, περίμενε δύο τρία δευτερόλεπτα
  • συνέχισε με τον ίδιο τρόπο!

Όπως καταλαβαίνεις, το μυστικό εδώ είναι να μη βιάζεσαι.

Άκουσε τώρα 4 σειρές απο 10 νότες στην κάθε μία και προσπάθησε να θυμηθείς αυτά που είπαμε. Η σειρά των ασκήσεων, όπως πάντα,  είναι πρώτα οι εύκολες και μετά οι δύσκολες. Καλή επιτυχία!

1.  

2.  

3.  

4.  

Αφού ακούσεις και τις 4 ασκήσεις πάρε ένα φύλλο χαρτί. Γράψε τους αριθμούς απο το 1 ως το 10 με τη σειρά. Βάλε πάλι  να ακούσεις όλες τις ασκήσεις.

Κάτω από κάθε αριθμό (εκτός απ το 1), γράψε:

  • Π αν η νότα ανεβαίνει
  • Κ  αν η νότα κατεβαίνει και
  • Ι αν η νότα μένει η ίδια

παράδειγμα:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
  Π Κ Π Κ Ι Κ Π Π Κ

Ακούγονται 10 νότες και πρέπει να δώσεις 9 απαντήσεις, η 1η νότα δεν έχει απάντηση. Όταν τελειώσεις πάτησε "λύσεις του Β1" ή "επόμενο", για να δεις τις σωστές απαντήσεις


Λύση των ασκήσεων Β1

Λύση της 1ης άσκησης, Π= επάνω, Κ= κάτω, Ι= ίδια:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
  Π Ι Κ Π Κ Π Κ Π Κ

 

Λύση της 2ης άσκησης:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
  Π Κ Κ Κ Π Ι Π Κ Ι

 

  

Λύση της 3ης άσκησης:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
  Π Π Κ Π Ι Κ Κ Π Κ

 

 

Λύση της 4ης άσκησης:

1 2 3 4 5 6 7 8 9 10
  Π Π Ι Π Κ Π Κ Κ Ι

 

Δεν τα πήγες κι' άσχημα βλέπω! Σε είδα όμως να διστάζεις στην 4η ε?   Θέλω αυτοπεποίθηση στην επόμενη !


Β2- Τραγούδησε ένα "διάστημα"

Εδώ  χρειάζεται να εξασκήσεις τη φωνή σου! Σίγουρα υπάρχουν παιδιά που τραγουδούν σωστά με καταπληκτική ευκολία . Όμως οι περισσότεροι άνθρωποι φτάνουν σε αυτό το αποτέλεσμα τραγουδώντας πολύ. Και, πίστεψε με, ως  δάσκαλος έχω γνωρίσει δεκάδες  μαθητές που με λίγη σωστή εξάσκηση, τραγούδησαν σωστά σε σύντομο χρονικό διάστημα !

Ξέχασα όμως να σου πω τι είναι το "διάστημα" . Οχι, δεν έχει σχέση με διαστημόπλοια και UFO, σωστά μάντεψες...είναι ένα "μουσικό διάστημα". Είναι μια μικρή ή μεγαλύτερη απόσταση ανάμεσα σε δυο νότες, σε δυο μουσικούς φθόγγους.

 Οι συμβουλές μου εδώ είναι οι εξής:

  • Τυχαίο; Oταν τραγουδάμε λέμε "λα-λα-λα". Η συλλαβή "λα" είναι πολύ βολική για να πετύχουμε με τη φωνή μας τους σωστούς φθόγγους . Αν όμως σε βολεύει κάποια άλλη συλλαβή ή φωνήεν, κανένα πρόβλημα.
  • Όταν τραγουδάμε, έχει πολύ μεγάλη σημασία: Η όρθια στάση του σώματός και του κεφαλιού μας , ο τρόπος που ανοίγουμε το στόμα μας έτσι ώστε να μη λέμε τις νότες "μέσα απ τα δόντια μας", ο τρόπος που αναπνέουμε, η σωστή ένταση με την οποία τραγουδάμε κλπ.
  • Ζήτησε μερικές συμβουλές από κάποιο γνωστό σου που ξέρει να τραγουδάει καλά. 
  • Αν σε κάποιους φθόγγους δυσκολεύεσαι, ενώ σε άλλους αισθάνεσαι πιο άνετα, μη διστάσεις. Αυτό συμβαίνει γιατί οι φθόγγοι που σε δυσκολεύουν μπορεί να μήν είναι μέσα στην "έκταση" σου. Δηλαδή στη μουσική περιοχή που μπορείς να τραγουδήσεις. Ο εξεταστής θα το καταλάβει εύκολα και θα σου δώσει διαστήματα που βρίσκονται μέσα στην έκταση σου. Και φυσικά, τα αγόρια απ τα κορίτσια έχουν αρκετά διαφορετική έκταση.
  • Πιάσε καλά ή "πάτα", όπως λέμε,  τον 1ο φθόγγοτου διαστήματος. Αν δεν τραγουδήσεις καλά τον 1ο φθόγγο είναι δύσκολο να τραγουδήσεις τον 2ο. Γι αυτό  ο πρώτος ήχος που ακολουθεί παρακάτω, δίνει μόνο τον πρώτο φθόγγο έτσι ώστε να σε βοηθήσει να συντονίσεις τη φωνή σου σε αυτόν.

Στην άσκηση αυτή θα μας βοηθήσει το εικονικό πιάνο . Πατα εκεί που λέει "Click here to put the piano in a new window", για να μικρύνει ώστε να το έχεις μπροστά σου. Πάμε τώρα στην άσκηση μας.

 Παίξε μια νότα στο εικονικό πιάνο και προσπάθησε να την τραγουδήσεις

Επανέλαβε το ίδιο πολλές φορές

Επανέλαβε το ίδιο πολλές φορές κάθε μέρα.

 Όταν νοιώσεις έτοιμος προχώρησε στις παρακάτω ασκήσεις.

ο πρώτος ήχος έχει μόνο το φθόγγο - αφετηρία του διαστήματος.

Προσπάθησε να τον τραγουδήσεις με ένα ωραίο και δυνατό "λα -α" μόλις τον ακούσεις. Μην κόβεις το "α"άστο να κρατήσει λίγο!

ο δεύτερος ήχος έχει μερικά εύκολα διαστήματα.

 ο τρίτος ήχος

έχει κάπως δύσκολα και πολύ δύσκολα διαστήματα. Αποκλείεται να σου βάλουν τόσο δύσκολα, αλλά αν καταφέρεις μερικά απ αυτά τότε δεν έχεις πρόβλημα σε αυτή την ερώτηση!

Τώρα θα ακούσεις 9 μικρές εύκολες μουσικές φράσεις, που αποτελούνται απο 4 φθόγγους η κάθε μια.

Μετά απο κάθε μια υπάρχει μια μεγάλη παύση. Πάτα το πλήκτρο pause   για να σταματήσεις τη μουσική μέχρι να επαναλάβεις με τη φωνή σου τη μουσική φράση. Μετά συνέχισε με την επόμενη πατώντας το πλήκτρο play κλπ. ως την τελευταία φράση.

ο τέταρτος ήχος

έχει 9 φράσεις που έχουν 4 φθόγγους η κάθε μία

 Ας το δυσκολέψουμε λίγο! Θα ακούσεις 5 φράσεις που έχουν 5 φθόγγους η κάθε μία. Κάνε όπως στην προηγούμενη άσκηση 

ο πέμπτος ήχος έχει 5 πιό δύσκολες φράσεις που έχουν 5 φθόγγους η κάθε μία

Τέλος, θέλω να ακούσεις προσεκτικά τις 3 σκάλες που ακολουθούν. Οι σκάλες είναι σειρές απο ανεβαστές και κατεβαστές νότες.

Αφού τις ακούσεις ξαναπαίξε τον ήχο και σταμάτα με το ( Ι Ι ) στο στο τέλος της κάθε μιας  έτσι ώστε να προφτάσεις να την τραγουδήσεις.

ο έκτος ήχος (3 σκάλες)

Πάτησε "λύσεις του Β2" ή επόμενο, για να συνεχίσεις


Λύση των Ασκήσεων Β2

Πώς τα πήγαμε καλά ; Το ξέρω η τελευταία ήταν λίγο ζόρικη ε ; 

Δυστυχώς δεν μπορώ να σε ακούσω απο εδώ που βρίσκομαι. 

 


Β3- Ακούω και παίζω ότι ακούω!!!

online


Mπορείς να χρησιμοποιήσεις ένα μεταλλόφωνο ή ένα πραγματικό πιάνο. Επίσης μπορείς να βρεις ένα όμορφο εικονικό πιάνο εδώ, πατα εκεί που λέει "Click here to put the piano in a new window", για να μικρύνει ώστε να το έχεις μπροστά σου. Πάμε τώρα στην άσκηση μας.

Στον ιστότοπό μας έχουμε δημοσιεύσει μια εφαρμογή ακουστικών ασκήσεων όπου μπορείς να εξασκηθείς σε αυτό το αντικείμενο.
Ξεκίνησε από το "1ο παιχνίδι" που είναι εύκολο, έως το "4ο παιχνίδι" που είναι αρκετά δύσκολο. Αν καταφέρεις και τις πιό δύσκολες, τότε σου βγάζω το καπέλο μου (ουπς... ξέχασα να το φορέσω!)
 
 

To παιχνίδι αυτό έχει 4 επίπεδα δυσκολίας:

Στο 1ο θα ακούσεις 3 φθόγγους που αφού παίζονται φωτίζονται. Πρέπει με την μπακέτα σου να παίξεις τους φθόγγους με τη σωστή σειρά που ακούστηκαν. Αυτό το παιχνίδι θα σε βοηθήσει να εξοικειωθείς με το μεταλλόφωνο.

Στο 2ο θα ακούσεις έναν φωτισμένο φθόγγο και πρέπει να βρεις τον επόμενο.

Στο 3ο θα σου παίζω στο πιάνο μου 5 φθόγγους από το 1ο έως το 5ο στοιχείο του μεταλλόφωνου (μπλέ  έως κόκκινο). Ο πρώτος φθόγγος θα φωτίζεται. Πρέπει να βρεις τους άλλους 4 φθόγγους. Αν κάνεις λάθος πάτα επανάληψη. Αν βρεις τους φθόγγους πάτα συνέχεια. Πάτησε όποτε θέλεις το PLAY αν ξέχασες την μελωδία. Κάθε 5 προσπάθειες θα σου λέω πως τα πήγες!.

Στο 4ο υπάρχουν 3 βαθμοί δυσκολίας (εύκολο, μέτριο και δύσκολο). Ξεκίνησε από τον πρώτο. 

- Στο εύκολο ακούγονται φθόγγοι ως το 5ο στοιχείο (κόκκινο).

- Στο μέτριο ακούγονται μελωδίες 5 φθόγγων σε όλα τα στοιχεία αρκετά δύσκολες.

- Στο δύσκολο ακούγονται μελωδίες 5 φθόγγων σε όλα τα στοιχεία πολύ δύσκολες.

Κάθε 5 προσπάθειες θα σου λέω πως τα πήγες!


 
Κάνοντας τις παρακάτω ασκήσεις μπορείς να ασκηθείς ακόμη περισσότερο σε αυτό το αντικείμενο.
Άκου προσεκτικά 2 φορές την κάθε άσκηση και αφού τη φυλάξεις στη μνήμη σου, προσπάθησε να την παίξεις  στο εικονικό πιάνο, σε ένα πραγματικό πιάνο ή ακόμα καλύτερα σε ένα μεταλλόφωνο.

Το ΝΤΟ βρίσκεται ακριβώς πριν τα δύο μαύρα πλήκτρα. Στις ασκήσεις αυτές δεν θα χρησιμοποιήσουμε καθόλου μαύρα πλήκτρα.

Ασκηση 1η

Επειδή σε αυτή την άσκηση μπορεί να χρειαστεί να επαναλάβεις μερικές φορές τη φράση που παίζει το πιάνο, έφτιαξα πολλά κουτάκια με ήχους που περιέχουν μόνο μια φράση το καθένα. Κάθε φράση αποτελείται από 3 νότες.

Α!, παραλίγο να το ξεχάσω, στην επόμενη άσκηση θα ξεκινάω πάντα απο ΝΤΟ και δεν θα παίξω πιο πάνω απ το 5ο άσπρο πλήκτρο (Σολ).

Λέω πάλι να αρχίσουμε από πιο εύκολες ασκήσεις και να πηγαίνουμε προς τις πιο δύσκολες!

1.

2.

3.

4.

5.

6.

7.

8.

9.

10.

11.

Ας αριθμήσουμε τα πλήκτρα του πιάνου όπως στην εικόνα

Γράψε σε ένα χαρτί τις απαντήσεις για κάθε μια απο τις 11 φράσεις

π.χ

Φράση 1η  =   1 - 2 - 4  (όπου ένα, δύο και τέσσερα είναι  οι νότες που ακούστηκαν)

Ασκηση 2η

Ακολουθούν 12 φράσεις σε ένα κουτάκι.

Κάθε φράση έχει 5 νότες και ακούγεται 2 φορές.

Ολες οι φράσεις αρχίζουν απο ΝΤΟ και δεν ξεπερνούν την 5η νότα (σολ).

Πάτα pause μετά την επανάληψη κάθε φράσης ώστε να τη μιμηθείς στο μεταλλόφωνο ή το βιντεοπιάνο.

 Γράψε σε ένα χαρτί τις απαντήσεις για κάθε μια απο τις 12 φράσεις

παράδειγμα: Φράση 1η =  1 - 2 - 4 - 3 - 1  (όπου ένα, δύο τέσσερα κλπ. είναι οι νότες που ακούστηκαν)

Πάτα επόμενο ή λύσεις του Β3 για να δεις τις απαντήσεις


 Λύση των Ασκήσεων Β3

Ασκηση 1η

Να τα πλήκτρα του πιάνου που χρησιμοποιήσαμε στην άσκηση

piano

1 2 1 1 5 1
1 2 3 1 3 5
1 3 2 1 5 4
1 3 4 10η 1 4 5
1 4 3 11η 1 5 5
1 4 5    

Ασκηση 2η

1 2 3 4 5 1 4 5 2 1
1 5 4 3 2 1 3 4 5 1
1 2 3 1 5 1 5 1 1 2
1 3 5 3 1 10η 1 4 5 5 3
1 3 2 4 5 11η 1 5 5 3 2
1 4 2 5 4 12η 1 2 5 3 2

Πως τα πήγαμε ;  


 Γ. Από φωνή πως πάμε;

online

 

Γ1 Τραγούδησε...τι άλλο; ; Eνα τραγούδι!


Ίσως αυτό το τεστ να είναι το πιο σημαντικό απ όλα. Στο σχολείο τραγουδάμε πολύ, είναι λοιπόν σημαντικό για ένα μαθητή να έχει κατ αρχή σωστή φωνη και γιατί όχι και καλή φωνή!
Γι αυτό, παρότι η βαθμολογία σε όλα τα τεστ είναι ίδια, οι εξεταστές ακούν με μεγαλύτερη προσοχή όποιον(α) τραγουδάει όμορφα.

Ποιο τραγούδι να διαλέξω;

Το πρώτο μέλημα σου, λοιπόν, είναι να βρεις το κατάλληλο τραγούδι που σου ταιριάζει.
Κάθε τραγούδι έχει μια έκταση. Έκταση του τραγουδιού λέμε την απόσταση ανάμεσα στη ψηλότερη και στη χαμηλότερη νότα του. Να λοιπόν η πρώτη μου συμβουλή:

 - Μη διστάσεις να απορρίψεις ένα τραγούδι που δεν καταφέρνεις να φτάσεις την έκτασή του.

Εξίσου σημαντικός είναι ο χαρακτήρας και το είδος του τραγουδιού. Αν δηλαδή ταιριάζει με το χαρακτήρα σου και το είδος που προτιμάς. Αν δηλαδή σε εκφράζει. Δεύτερη συμβουλή λοιπόν:

- Καλύτερα να τραγουδήσεις ένα τραγούδι που σου αρέσει πολύ.

Η τρίτη  συμβουλή είναι πρακτική.

- Καλύτερα να τραγουδήσεις ένα αρκετά γνωστό τραγούδι.

Όσες φορές με ρώτησαν "ποιο τραγούδι σου αρέσει πιο πολύ" ; Δεν κατάφερα να απαντήσω. Να λοιπόν και η τελευταία συμβουλή:

- Μην σκαλώνεις σε ένα τραγούδι, μάθε τρία - τέσσερα και μετά διαλέγεις!

Προκειμένου, βέβαια, να διαλέξεις υπάρχουν ιστότοποι που μπορούν να σε βοηθήσουν, τόσο σε ιδέες όσο και στο να βρεις τα λόγια. Ένας απ αυτούς είναι ο ιστότοπος kithara.vu   περιέχει χιλιάδες ελληνικά τραγούδια, πολλά απ αυτά με ακόρντα στην περίπτωση που παίζεις ένα όργανο.

Όσο για την ξένη μουσική σκηνή, σου συνιστώ το   megachords  , το chordie και πολλά άλλα. Θυμίσου όμως την 3η συμβουλή μου ώστε να διαλέξεις ένα γνωστό ξένο τραγούδι.

Ωραία, το διάλεξα και τώρα;

Τώρα πάμε να το τραγουδήσουμε! Πρώτα-πρώτα θυμήσου τις συμβουλές που σου έδωσα στο Β2. Αλλά έχω και μερικές ακόμη...

- Να μάθεις πολύ καλά τα λόγια και το νόημα τους!  Το νόημα των στίχων είναι πολύ σημαντικόΟι τραγουδιστές ξοδεύουν αρκετή ώρα μελετώντας τους στίχους. Αν δεν καταλαβαίνεις κάποια λόγια ρώτησε τους γονείς σου...αυτοί τα ξέρουν σχεδόν όλα !

- Να τονίζεις καλά και σταθερά τα φωνήεντα που βρίσκονται στα δυνατά σημεία του μέτρου (θυμίσου τι είπαμε στο Α2)

- Μη "μασάς" κάποια σύμφωνα ή φωνήεντα, συνιθίζουμε σε κάποιες λέξεις να μη τα προφέρουμε όπως τα γράφουμε (αυτό το λέμε ορθοφωνία) πχ συνιθίζουμε να προφέρουμε "πχιάνο" τη λέξη "πιάνο"

Πολύ χρήσιμα για εξάσκηση είναι τα αρχεία MIDI που υπάρχουν στο ίντερνετ. Μπορείς να βρεις σχετικά εύκολα ένα αρχείο MIDI γράφοντας στο Google "τίτλος τραγουδιου κενό .mid". Τα MIDI περιέχουν μόνο τη μουσική κι έτσι μπορούμε να εξασκηθούμε χωρίς να ακούμε τα λόγια του τραγουδιστή. Σου δίνω εδώ μερικά MIDI για παράδειγμα:

Το Ακκορντεον  (Μ. Λοΐζου)

 "Ακκορντεον" παίξε με 

Ο Δρόμος (Μ. Λοΐζου)

 "Δρόμος" παίξε με 

Τζαμάϊκα (Μ. Λοΐζου)

 "Τζαμάϊκα" παίξε με 

Χάρτινο το φεγγαράκι (Μ. Χατζιδάκι)

 "Χάρτινο το φεγγαράκι" παίξε με 

Πότε θα κάνει ξαστεριά (παραδοσιακό)

 "Πότε θα κάνει ξαστεριά" παίξε με 

Σαν τον Καραγκιόζη (Δ. Σαββόπουλου)

 "Σαν τον Καραγκιόζη" παίξε με 

Μη μιλάς άλλο γι' αγάπη (Δ. Σαββόπουλου)

 "Μη μιλάς άλλο γι' αγάπη" παίξε με 

Ναι, αλλά εγώ κομπλάρω όταν τραγουδάω μπροστά σε άλλους!  

Η σωστή προετοιμασία είναι το καλύτερο φάρμακο για το τρακ! Αφού προετοιμαστείς σωστά και χωρίς τεμπελιά, σου έχω ακόμα δυο τρεις τελευταίες συμβουλές.

- Να θυμάσαι τον τόνο του  τραγουδιού σου.

Πως όμως μπορείς να θυμάσαι τον τόνο όταν δεν είμαι κι εγώ δίπλα σου με το πιάνο μου; Δηλαδή πως θα βρεις την πρώτη νότα του τραγουδιού σου; Πάρε ένα κινητό και ηχογράφησε την αρχή του τραγουδιού. Λίγο πριν το τραγουδίσεις ξανάκουσε το, σίγουρα θα το θυμάσαι μετά 

- Αν κάνεις λάθη, δεν χάθηκε ο κόσμος, δεν υπάρχει μουσικός που να μην κάνει λάθη!

και τέλος...

- Να έχεις αυτοπεποίθηση. Ο καλύτερος μουσικός είναι αυτός που είναι μετριόφρων, αλλά όταν ανεβαίνει στη σκηνή θεωρεί τον εαυτό του το μεγαλύτερο μουσικό του κόσμου!


Γ2. Τραγούδησε στο σωστό τόνο!


Αφού διάλεξες και έμαθες το τραγούδι σου, θα δοκιμάσουμε τώρα να το τραγουδήσουμε σε διαφορετικό τόνο.

Στη γλώσσα της μουσικής αυτό λέγεται τονική μεταφορά (transporto). Πάει να πει ότι όλες οι νότες του τραγουδιού μεταφέρονται ένα ή περισσότερα βήματα επάνω (ψηλότερα)  ή κάτω (χαμηλότερα).

Θα ακούσεις το τραγούδι "Μήλο μου κόκκινο", ένα γνωστό και όμορφο παραδοσιακό τραγούδι.

Το διασκεύασα έτσι ώστε να ανεβαίνει κάθε τόσο 1 βήμα, έτσι εκτός από το βασικό τραγούδι θα ακούσεις 2 ανεβάσματα.

Το καλό με αυτό το τραγούδι είναι ότι έχει μια εισαγωγή που μας προετοιμάζει πολύ καλά προκειμένου να "πιάσουμε" το νέο τόνο. Γι αυτό άλλωστε sτο διάλεξα 

Αφού το άκουσες πάμε τώρα να το τραγουδήσεις κι όλας! Αν δεν θυμάσαι τα λόγια, μη στενοχωριέσαι, γι αυτό είμαι εγώ εδώ!

Μήλο μου κόκκινο ρόιδο βαμμένο  κανονικός τόνος 
γιατί με μάρανες τον πικραμένο (δις)

Παένω κι έρχομαι μα δε σε βρίσκω  ένα βήμα ψηλότερα 
βρίσκω την πόρτα σου μανταλωμένη (δις) 

Τα παραθυρούδια σου φεγγοβολούνε (δις)- ένα βήμα ψηλότερα 
ρωτώ την πόρτα σου "πού πάει η κυρά σου;" (δις)

    


 Εδώ υπάρχουν 3 λύσεις :

η 1η είναι εξάσκηση

η 2η: περισσότερη εξάσκηση

και η 3η ακόμη περισσότερη εξάσκηση! Καλή δουλειά!


Δ. Ακούω, βρίσκω και φαντάζομαι.

 

Δ1 Πόσες φορές;


 Το πρώτο παιχνίδι ζητάει να βρεις πόσες φορές ακούγεται ένα μουσικό απόσπασμα.

ΠΡΟΣΕΞΕ! Σε αυτό το παιχνίδι την έχουν "πατήσει" πολλοί μαθητές μου που έκαναν τους ξερόλες. Σίγουρα είναι πολύ εύκολο παιχνίδι, αλλά αν φανείς επιπόλαιος στην απάντηση σου, αν πχ. μπερδευτείς και γράψεις "1" αντί "2"...την πάτησες! Οκ, ξέρω ότι τα παιδιά της ηλικίας σου δεν έχουν πείρα απο γραπτές εξετάσεις, αλλά εσύ δεν μασάς! Σε παρακαλώ μη με απογοητεύσεις. Τα μάτια σου....εεεε! συγνώμη ... τα αυτιά σου 14 !

Σε αυτό το παιχνίδι πρέπει να προσέξεις:

Ακούμε το μουσικό απόσπασμα, το αντιγράψουμε στο μυαλό μας και προσπαθούμε να μετρήσουμε πόσες φορές ακούγεται στο μουσικό κομμάτι που ακούγεται μετά ολόκληρο.

- Αν κατά τη διάρκεια του έργου, το μουσικό απόσπασμα  ακούγεται αλλαγμένοπαραλλαγμένο,  ή ακούγεται μόνο ένα μικρό τμήμα του, τότε δεν χρειάζεται να το μετρήσεις. Μετράμε μόνο όσες φορές ακούγεται ολόκληρο και αυτούσιο το μουσικό απόσπασμα.

Ακου προσεκτικά τον αριθμό των επαναλήψεων. Μην αγχώνεσαι ε; Έχεις αρκετό χρόνο στη διάθεσή σου άλλωστε το απόσπασμα ακούγεται και δεύτερη φορά, ένας ευγενικός παρουσιαστής μας προετοιμάζει κάθε φορά γι αυτό που θα ακούσουμε! 


Δ2 Πόσα μουσικά όργανα;


Εδώ πρέπει να βρεις πόσα μουσικά όργανα παίζουν. Μα αυτό είναι πολύ εύκολο, αρκεί να ξεχωρίσουμε τον ιδιαίτερο ηχητικό χαρακτήρα του καθενός, δηλαδή το ηχόχρωμα του. Τι πρέπει να προσέξεις;

- να μην ξεχάσεις κάποιο όργανο που είναι κρουστό ή πολύ μπάσο (βαθύφωνο). Συνήθως αυτά ξεχνάνε μερικοί αφηρημένοι!

- μερικά όργανα όπως το πιάνο, η κιθάρα κλπ., παίζουν πολλές νότες ταυτόχρονα (συγχορδίες), εσύ όμως είμαι σίγουρος οτι  δεν θα μπερδευτείς ώστε να τις μετρήσεις  σαν περισσότερα όργανα!


Δ3.  Ποια όργανα παίζουν;


Εδώ μπορώ να βοηθήσω πολύ, αν και νομίζω ότι ξέρεις ποια όργανα είναι έγχορδα (με χορδές), πνευστά (που φυσάμε μέσα τους) ή  κρουστά (που τα κτυπάμε για να ακουστούν).

Μια άσκηση που σου συνιστώ είναι να κάνεις μια βόλτα στον ιστότοπο μας (εδώ) , να ακούσεις και να κατατάξεις όλα τα όργανα που διδάσκονται στο σχολείο μας.

Πάμε να ακούσουμε το 3ο παιχνίδι .


Δ4.  Με φαντασία!


Εδώ πρέπει να βάλεις τη φαντασία σου να δουλέψει! Είμαι σίγουρος ότι διαθέτεις μεγάλη!

Οι πιθανές απαντήσεις είναι:

- Μουσική κινηματογράφου (ρομαντικό)

- Τζαζ

- Παραδοσιακό Καπαδοκίας

- Ελληνική συμφωνική μουσική

- Μουσική κινηματογράφου (περιπέτεια)


Να λοιπόν οι λύσεις του Δ, είμαι σίγουρος ότι τα πήγες θαυμάσια!

1ο παιχνίδι : 7 φορές

2ο παιχνίδι: 4 όργανα

3ο παιχνίδι: Κ-Κ-Π-Π-Ε

4ο παιχνίδι:

1. Ελληνική Συμφωνική Μουσική

2. Παραδοσιακό Καππαδοκίας

3. Τζαζ

4. Μουσική από Κινηματογράφο (Περιπέτεια)

5. Μουσική από Κινηματογράφο (Ρομαντικό)


 Εδώ πρέπει να σε αποχαιρετίσω!

Ελπίζω να σου φάνηκα χρήσιμος. Σου εύχομαι καλή επιτυχία και είμαι σίγουρος ότι θα τα ξαναπούμε στο σχολείο (εκτός κι αν έχω πάρει σύνταξη ! )

(συγγραφή - εφαρμογές multimedia: Σταύρος Κατηρτζόγλου)